İşlemci Sıcaklığı Hakkında Bilinmeyenler: Thermal Throttling

Her sistem sorumlusunun görevi nedir? Fazla performans, fazla performans, fazla performans… Peki en üst modeli almak bir çözüm mü? 4.0GHZ 20 çekirdek çok şık görünüyor değil mi? Hele bir de HT teknolojisine sahipse 40 adet çekirdek, işletim sisteminde monitör yazılımında görmek hoş duruyor e tabi bu işlemci kullandığınız yazılımı da hızlandırıyor ama gerçekten stabil çalışıyor mu? Veya gerçekten ihtiyacınız var mı? Bu yazıda sizlere işlemci önermeyeceğim veya marka tanıtımı da yapmayacağım;  sizlere gerçekten para harcamanız gerekiyor mu bunu göstereceğim. Bizler Medianova olarak var olanı en iyi hale getirmeye çalışıyoruz eğer var olanın maksimumunu kullanıyorsak ve bu yetmiyorsa yatırım yapıyoruz. Bizi Medianova yapan şey de bu.

İşlemcim maksimum performansı sunuyor mu?

Öncelikle yapmanız gerekli olan şey Prime95 isimli yazılım ile işlemcinize yük testi yapmaktır. İşlemciniz %100 yük altında eğer frekans düşürüyor veya 85 derece üzerine çıkıyorsa size kötü bir haberim var, sisteminiz stabil değil. Peki ne yapacağım? Yeni sistem mi? Hayır. Genellikle bahsettiğim bu sorun yanlış yapılan işlemci yükseltmeleri sebebiyle veya çoğu sistemcinin atladığı kurumuş termal pasta yüzünden gerçekleşir. Özellikle eğer 1u rack sunuculara sahipseniz işlemci stabilitenizi mutlaka test etmenizi öneririm. Nelere ihtiyacım var?

• Prime95
• Windows veya herhangi bir Linux dağıtımı OS
• HWMonitor veya Linux kullanıcısı iseniz lm_sensors
• Geekbench cpu test yazılımı.

Yaşadığınız farkı mutlaka bir benchmark yazılımı ile teyit edin arada ki farkı tespit edip öncelikle elinizde ki işlemciyi tam anlamıyla kullanmaya başlayın eğer bu işlemden sonra da iyileşme varsa lakin performans halen yeterli noktada değilse işlemciyi değiştirmeyi düşünebilirsiniz.

Peki işlemciniz sıcak çalışıyor neler yapabilirsiniz?

• Kurumuş olan termal pastayı piyasada ki ucuz ürünlerle değil kaliteli bir ürün ile yenileyin.
• Bios ayarlarından eğer sisteminiz izin veriyorsa fanları en yüksek hıza ayarlayın sıcaklığa göre sistem kendi karar vermesin.
• C6 ve C3 states ayarlarını biosdan disable etmelisiniz. C1e açık kalabilir bunun bir zararı yoktur.

Bu işlemleri yaptınız ve hala olumsuz yanıt mı alıyorsunuz? O zaman kullandığınız soğutucuyu değiştirmeyi düşünmeniz gerekli. 1u serverlar için konuşacak olursak, dahili gelen soğutucunuz alüminyum bir ürün ise bunu bakır bir ürünle değiştirmenizi; eğer desktop bir sunucu kullanıyorsanız bakır borulara sahip kaliteli bir ürün ile değiştirmenizi öneririm. Asla, ”bunu üretici bana bu şekilde verdi bu benim sistemim ile %100 uyumludur” demeyin. En büyük üreticiler dahi hata yapabilirler. Burada önemli olan sizin ne kadar derin düşündüğünüzdür.

İşlemci seçerken nelere dikkat etmeliyiz?

Anakartımızın faz yapısı hangi işlemciyi desteklediğiyle bire bir orantılıdır. Anakart üreticileri bu detayı her zaman yazmayabilirler. İşlemci destek listesinde de chipsetin desteklediği tüm işlemcileri yazarlar, peki bu doğru mu? Hayır. Öncelikle ihtiyacınız olan işlemcinin kaç W TDP ye sahip olduğunu öğrenin. Eğer 1u sunucu kullanıyorsanız 80w’ın altında olmasını stabilite açısından tavsiye ederim. Daha sonra eğer seçtiğiniz işlemci 80-200W arası bir işlemci ise, anakartın bu gücü kaldırıp kaldıramayacağından emin olun. 100W üzeri bir işlemci kullanacaksanız anakartınızın en az işlemci başına altı adet fazı olduğuna emin olmalısınız. 160W üzeri bir işlemci olacaksa mutlaka en az on adet faz yapısına sahip olmalıdır.

Tavsiyem her zaman öncelikle düşük güç tüketimli en yüksek frekansa sahip işlemciyi tercih etmeniz yönünde. Fiyat/performans açısından gerekli incelemeleri gözden geçirin ve ihtiyacınızı karşılamadığını düşünürseniz daha yüksek soğutucu ve işlemci araştırmalarına atılın. Geri dönüşü olmayan bir yatırım yapmaktaysanız mutlaka bir adet satın alıp tüm testlerinizi gerçekleştirin ve emin olduktan sonra tüm platformunuzu bu yönde bir güncellemeye sürükleyin.

Aşağıda yaptığımız bazı testlerden sizlere örnekler sunuyorum. Testlerimizde Intel Xeon E5645 12Thread 2.4GHZ işlemciler kullanılmıştır.

Şimdi soğutucu ve termal pasta güncellemesinden sonra olan sonuçlara göz atalım.

Thermal Throttling. İşlemci belli bir ısıyı aştıktan sonra sabit bir sıcaklığa erişmek için çarpan düşürür ve buna bağlı olarak stok frekansı da düşer; yavaşlatır kendini. Sistemin kapanmasını engellemek için yaptığı bir koruma. Bunu engellemek içinse yapacaklarımızı detaylıca anlattım.

Peki siz neyi tercih edeceksiniz? Paranızı koruyup maksimum başarım mı? Yoksa yüzlerce dolar gereksiz yatırım mı?